De film Forever die op Allerzielen – zaterdag 2 november – in het Filmtheater te zien was, maakt een diepe indruk. De gesprekken met de Japanse pianiste, de taxichauffeur uit Iran die leeft voor de Perzische muziek, de Armeense vrouw die al tien jaar het graf van haar vader schrobt en hem ondertussen bijpraat over wat er gaande is in de wereld, de jongen die uit Zuid-Korea gekomen is om op het graf van schrijver Marcel Proust Koreaans gebak te leggen, als dank voor het ‘voedsel voor de geest’ dat Proust hem schonk in zijn boeken, de blinde filmfans van Simone Signoret, de weduwe die na jaren nu langzaam afscheid kan nemen van haar te jong gestorven echtgenoot, de thanatopracteur die de overledenen verzorgt en zegt: ‘Het gezicht is het laatste wat we ons herinneren.’ Zij en de anderen die in beeld worden gebracht, de close-ups van vergane teksten op zerken, de voorwerpen die worden achtergelaten, de muziek, dat alles brengt de kijkers in een stemming waarin de gedachtenis een rol speelt.
Sommige aanwezigen wilden nog even napraten, anderen bleven liever nog even stil. Hieronder de vragen die gebruikt konden worden bij een gesprek. Behalve bij de eerste vraag kunnen ook degenen die de film (nog) niet gezien hebben aan het praten of denken worden gezet over gedachtenis, over de Allerzielen.
– Regisseur Heddy Honigmann zei ooit in een interview: ‘Ik wil mensen filmen, geen onderwerpen.’ In deze documentaire komen bepaalde mensen zeer dichtbij. Welke persoon heeft op u indruk gemaakt?
– Veel mensen laten na hun bezoek iets concreets achter bij het graf: een bloem, een penseel, een briefje. Waarom doen ze/we dat?
– Hoe ervaart u de verbondenheid met de overledenen?
– Er wordt gesproken over de troostende schoonheid van de begraafplaats. Ervaart u die troost? Waarin zit dat?
– Schoonheid vergaat…in het leven, niet in de kunst, een citaat van Leonardo da Vinci. Uw reactie?