In de nacht voor Pasen heeft de kerk altijd haar belangrijkste feest gevierd. En veel van de gebruiken, liederen en rituelen die in al die eeuwen traditie zijn geworden, vind je in de liturgie van de paaswake terug.
Zoals het aansteken van het licht: we beginnen buiten op het kerkplein. Daar is een vuurtje gestookt. Een paasvuur. Hieraan wordt straks de nieuwe paaskaars aangestoken: het licht van Christus.
In de kerk wordt er voorgelezen uit de Bijbel. Volgens de traditie kunnen er maar liefst zeven lange lezingen zijn vannacht. Maar wees gerust, meestal blijft het beperkt tot drie of vier. In ieder geval hoor je het scheppingsverhaal en een lezing over de wonderlijke doortocht van het volk Israël door de Rode Zee, op de vlucht uit Egypte. Deze teksten maken verbinding. Tussen ons en het verhaal van Jezus.
De Paasnacht is van oudsher de uitgelezen tijd om te dopen en gedoopt te worden. Water is een beeld van de dood: de onleefbare watermassa van voor het begin van de schepping, van de zondvloed die over aarde kwam, van de Rode Zee waar het volk Israël doortrok. Maar tegelijk is het ook het beeld van leven: zonder water groeit er niets, is het leven een woestijn en sterf je van de dorst.
Net zo is het als je gedoopt wordt: je gaat symbolisch door de dood heen en het voert je tot het leven. Zoals Christus door de dood is heengegaan en die heeft overwonnen, zo wordt de onderdompeling tijdens de doop het beeld van sterven en opstaan in je eigen leven. (Nou ja, onderdompeling… er wordt wat water over iemand gegoten.)
Dan ineens speelt het orgel weer en worden de kerkklokken geluid: het feest begint hier! We zingen het ‘Gloria’, als een uitroep van vreugde. Alle lichten in de kerk worden aangedaan. Alles is gericht op de opstanding van Jezus uit de dood. En natuurlijk we krijgen het vannacht voorgelezen.
Het is vannacht alsof je gevraagd wordt om alle grote vragen simpelweg achter te laten. Ja, alsof dat zomaar kan! Het kan, maar dan alleen met het geloof van een kind. Of met de levenservaring van iemand die weet dat je je soms gewoon moet laten meenemen in een feest. En als nu de eucharistie gevierd wordt, dan ís dat zo’n feest.
Gemakkelijk zal het niet zijn. Want het verhaal van de Goede Week riep de grootste en donkerste vragen wakker en nu wordt de aandachtige volgers doodleuk verteld dat de raadsels en duistere vragen zijn opgelost in het licht van de verrijzenis van Christus.
Dat is niet makkelijk te accepteren voor iemand die net een hele week heeft genomen om zich nu eens goed in de zaak te verdiepen. Maar misschien is het zo dat vreugde antwoorden geven kan die ernst en somberheid niet kunnen vinden.
De viering van de paaswake begint zaterdag 7 april om 21.30 uur. (Parkeren op het kerkplein is niet mogelijk.)