Op eerste kerstdag 2012 zaten bij de familie Hoek niet drie maar vijf kinderen aan de ontbijttafel. Ook twee logees smeerden hun kerstkrentenbrood. Twee jongen van twaalf jaar, Smile en Ennis. Tenminste, zo spreek je hun naam uit. Beide jongens wonen in Bosnië en kwamen via Pax Kinderhulp samen met meer Bosnische schoolkinderen en begeleiding voor ruim twee weken naar Nederland. Zij vonden een logeerplek bij het gezin van Hank en Yvonne Hoek. Hoe verliep die eerste kerstdag 2012? Anders dan andere kerstdagen? ‘Nee en een beetje ja,’ antwoordt Yvonne. ‘Het gewone van alledag in een gezin wordt als fijn ervaren. Wij zijn die dag dus net als anders op familiebezoek gegaan. Wel houd je rekening met de jongens. Zij zijn bijvoorbeeld gewend om snel te eten, vóór de ouders. Het kerstdiner met samen lang aan tafel zitten hebben we voor hen wat makkelijker gemaakt met zo nu een dan een spelletje.’ Het tijdstip van opstaan en naar bed gaan was ook merkbaar anders. De Bosnische jongens zijn gewend om vroeg, om zes uur ‘s morgens, op te staan en waren ook veel vroeger dan de kinderen Hoek toe aan hun nachtrust: om half zeven gingen ze al naar bed. Wat ze naast het gewone gezinsleven erg leuk vonden waren doe-dingen: schaatsen, fietsen, springen op de tampoline, spelen met de Lego. Bij die doedingen heb je geen last van taalbarrieres.
Pax Kinderhulp brengt de kinderen voor een vakantie naar Nederland, zodat ze even uit hun omgeving met zorgen worden gehaald. Alhoewel Smile en Ennis te jong zijn om de burgeroorlog te hebben meegemaakt, hebben ze wel te maken met de gevolgen van die tijd. Zo zijn de ouders van beide jongens werkloos en hun families afhankelijk van giften. Wat Yvonne aanvankelijk verbaasde was dat de jongens het eerst koud vonden op hun slaapkamer. Ze sliepen met hun truien aan. Later begreep ze dat ze gewend zijn om met het hele gezin in de gezamenlijke kamer te slapen rond de houtkachel, die flink wordt opgestookt. Een ander soort van warmte. De logees zelf vertellen weinig over hun thuis. Misschien uit schaamte, maar zeker ook omdat hun kennis van de Engelse taal te gering is. Yvonne vertelt dat Google translate een goede hulp is geweest in de communicatie, maar dat er ook makkelijk op een natuurlijke manier, met handen en voeten, contact was. Vooral de kinderen onderling kunnen dat goed. Die vonden elkaar al snel in een potje voetballen of een ander spel.
Gastouders kunnen indien nodig 24 uur per dag een beroep doen op een tolk. Gedurende de logeertijd organiseert Pax Kinderhulp twee keer per week een activiteit voor de Bosnische kinderen. Zo kunnen ze weer even hun eigen taal spreken en kan de leiding peilen of alles nog naar wens verloopt. Heimwee kan opspelen. Ook zijn er kinderen die opeens gaan bedplassen, vanwege spanning, maar ook simpel weg omdat ze in de Nederlandse omgeving veel meer te drinken krijgen dan thuis.
Is het niet lastig om kinderen uit hun povere thuisssituatie twee weken onder te dompelen in luxe en hen dan weer uit te zwaaien voor hun terugreis naar dat niet veranderde thuis? ‘Dat is zeker iets wat wij ons ook hebben afgevraagd,’ zegt Yvonne. ‘Toch blijken die twee logeerweken heel positief te werken. Je kunt het zien als vakantie. Dan ben jezelf ook in een andere, vaak aantrekkelijke omgeving. Je leeft ook doorgaans luxer dan thuis met uitstapjes, ijs, uit eten gaan. Het is even helemaal anders dan thuis, loskomen van de situatie daar en het biedt perspectief. De kinderen maken tijdens het logeren een dagboek over wat ze meemaken. We horen dat ze na het logeren nog vaak teruggrijpen naar die dagboeken, om na te genieten. Er zijn ook voorbeelden van kinderen die door die twee weken Nederland beter gemotiveerd zijn op school.’
Waarom meldde de familie Hoek zich aan als gastadres? Yvonne: ‘We willen delen van wat we hebben, ook van onze tijd en aandacht, en we hebben hier in huis de mogelijkheden. Voor onze kinderen is het ook goed om kennis te maken met kinderen uit een andere cultuur, met andere gewoontes. Een opmerkelijk verschil was bijvoorbeeld hoeveel zuiniger de jongens omgingen met hun spullen en het speelgoed dan wij hier gewend zijn! Met Pax Kinderhulp wordt vooraf besproken of je idee van gastgezin zijn klopt en daarbij wordt ook gekeken of de eigen kinderen zich daarin kunnen vinden. Wat dat betreft: ze waren enthousiast en willen graag opnieuw logees uit een ander land. Zelf vond ik die kerstvakantie ook een fijne tijd. We waren gewoon een iets groter gezin tijdens die weken.’
Pax Kinderhulp organiseert voor verschillende tijden van het jaar logeervakanties en zoekt gastgezinnen, met en zonder eigen kinderen. Op heel veel vragen hierover vindt u antwoord op www.paxkinderhulp.nl.